Algemene degustatie - vrijdag 7 december 2012
Kaaibier (5 %) - Anders!, Halen (voor De Bierkaai)
Het bier werd gebrouwen door Brouwerij Anders! in Halen. Deze brouwerij heeft als doelstelling “anders” te zijn dan de andere brouwerijen: ze willen bieren op maat ontwikkelen met artisanale productiemethoden, en helpen meedenken met kleine brouwers, bierfirma’s en opdrachtgevers. Zo willen ze innovatie brengen in het Belgische bierlandschap. De initiatiefnemers achter deze brouwerij zijn Davy Daniëls van Prik&Tik Daniels Drinkmarket in Overrepen, en meesterbrouwer Bart Durlet.
Brouwerij Anders! brouwde in januari 2012 zijn eerste brouwsel. Nog geen jaar later is het aantal geproduceerde bieren haast niet meer te tellen. De bieren zijn bovendien erg divers in smaak en stijl, ontworpen voor de meest uiteenlopende klanten. Door de grote vraag worden momenteel 3 à 4 brouwsels per dag gemaakt, wat alleen maar lukt dank zij de geautomatiseerde brouwzaal waar elke 3,5 uur een nieuw brouwsel gestart kan worden. Indien de klok rond gebrouwen wordt, zouden ze tot 7 brouwsels per dag kunnen maken, maar het gebrouwen bier moet natuurlijk nog ergens kunnen gisten en lageren. Er werden intussen al enkele gist- en lagertanks bijgeplaatst, en er zijn er nog meer op komst, omdat de brouwerij door de grote vraag dringend aan uitbreiding toe was. Nog geen jaar na de start zal de brouwerij al groeien naar een productiecapaciteit van 12.000 hl per jaar, of 1.200.000 liter bier. Er kwam ook een nieuwe vatenlijn bij, die hen toelaat om herbruikbare inox vaten te reinigen, desinfecteren en opnieuw af te vullen, zodat ze niet meer alleen maar aangewezen zijn op de éénmalig bruikbare keykegs die ze tot nu toe gebruikten en die wel eens wat problemen durfden opleveren.
Brouwerij Anders! in Halen ontwikkelde dit Kaaibier in opdracht van Fietscafé/Brasserie De Bierkaai aan het kanaal in Viversel, Heusden-Zolder. Het idee kwam van Bierfirma Columbus Management uit Zonhoven, die ook de Zonderik-bieren op de markt brengt. Kaaibier is een ongefilterde “lager” van 5 vol.% alc., een volmoutbier gebrouwen met pils- en munichmout en gehopt met de hopsoorten Perle en Tettnanger Tettnang. De vergisting gebeurt met een Duitse ondergist. Doordat het ongefilterd wordt afgevuld, behoudt het bier zijn aroma’s optimaal; bij gefilterde pilsbieren wordt een deel van het aroma er onherroepelijk mee uitgefilterd. Volgens de website van de brouwerij is het erg verfrissend door zijn aangename bitterheid en heeft het, doordat het een volmout bier is, toch de nodige body.
Het bier werd gebrouwen door Brouwerij Anders! in Halen. Deze brouwerij heeft als doelstelling “anders” te zijn dan de andere brouwerijen: ze willen bieren op maat ontwikkelen met artisanale productiemethoden, en helpen meedenken met kleine brouwers, bierfirma’s en opdrachtgevers. Zo willen ze innovatie brengen in het Belgische bierlandschap. De initiatiefnemers achter deze brouwerij zijn Davy Daniëls van Prik&Tik Daniels Drinkmarket in Overrepen, en meesterbrouwer Bart Durlet.
Brouwerij Anders! brouwde in januari 2012 zijn eerste brouwsel. Nog geen jaar later is het aantal geproduceerde bieren haast niet meer te tellen. De bieren zijn bovendien erg divers in smaak en stijl, ontworpen voor de meest uiteenlopende klanten. Door de grote vraag worden momenteel 3 à 4 brouwsels per dag gemaakt, wat alleen maar lukt dank zij de geautomatiseerde brouwzaal waar elke 3,5 uur een nieuw brouwsel gestart kan worden. Indien de klok rond gebrouwen wordt, zouden ze tot 7 brouwsels per dag kunnen maken, maar het gebrouwen bier moet natuurlijk nog ergens kunnen gisten en lageren. Er werden intussen al enkele gist- en lagertanks bijgeplaatst, en er zijn er nog meer op komst, omdat de brouwerij door de grote vraag dringend aan uitbreiding toe was. Nog geen jaar na de start zal de brouwerij al groeien naar een productiecapaciteit van 12.000 hl per jaar, of 1.200.000 liter bier. Er kwam ook een nieuwe vatenlijn bij, die hen toelaat om herbruikbare inox vaten te reinigen, desinfecteren en opnieuw af te vullen, zodat ze niet meer alleen maar aangewezen zijn op de éénmalig bruikbare keykegs die ze tot nu toe gebruikten en die wel eens wat problemen durfden opleveren.
Brouwerij Anders! in Halen ontwikkelde dit Kaaibier in opdracht van Fietscafé/Brasserie De Bierkaai aan het kanaal in Viversel, Heusden-Zolder. Het idee kwam van Bierfirma Columbus Management uit Zonhoven, die ook de Zonderik-bieren op de markt brengt. Kaaibier is een ongefilterde “lager” van 5 vol.% alc., een volmoutbier gebrouwen met pils- en munichmout en gehopt met de hopsoorten Perle en Tettnanger Tettnang. De vergisting gebeurt met een Duitse ondergist. Doordat het ongefilterd wordt afgevuld, behoudt het bier zijn aroma’s optimaal; bij gefilterde pilsbieren wordt een deel van het aroma er onherroepelijk mee uitgefilterd. Volgens de website van de brouwerij is het erg verfrissend door zijn aangename bitterheid en heeft het, doordat het een volmout bier is, toch de nodige body.
La Montoise (6,2 %) - La Binchoise, Binche
In 1847 bestond er al een brouwerij op de plaats waar La Binchoise gelegen is. De familie Pourbaix die de brouwerij uitbaatte, hield het in 1871 echter voor bekeken en verkocht de brouwerij aan een zekere Jules Paternotte. In 1928 werden de brouwactiviteiten gestaakt.
Het duurde tot 1989 vooraleer er terug bier werd gebrouwen. André Graux hervatte de brouwactiviteiten in de voormalige mouterij. Deze man had al brouwervaring: twee jaar eerder had hij al twee bieren gecommercialiseerd onder de namen Le Fakir en Réserve Marie de Hongrie, en het waren deze bieren die hij opnieuw tot leven wekte onder de namen Binchoise Blonde en Binchoise Brune. Later volgden nog een tripelbier Binchoise Triple, het honingbier Bière des Ours en La Binchoise Spéciale Noël, waarmee de brouwerij een platina medaille won op de World Beer Championships te Chicago in 1995.
In 2002 nam de huidige brouwer, Bruno Deghorain, de roerstok over. De brouwerij heeft een jaarproductie van 3.500 hl, en naast de brouwerij bevinden zich ook een restaurant en een brouwerijmuseum. De laatste tijd profileert de brouwerij zich vooral met haar nieuwste bier, La Binchoise Xo, een bier van 12 vol. % alc. en worden de andere bieren wat naar de achtergrond geduwd. Bij de meeste mensen is de brouwerij misschien het best bekend omdat de bieren van bierfirma Belgoobeer er worden gebrouwen (Belgoo Luppo, Arboo, Bioloo,…).
La Montoise is sprankelend blond bier, met een citrusachtige hoppige neus en smaak, fruitig en zoetig moutig met toetsen van tarwe. De fruitigheid, kruidigheid en tarwe doen wat denken aan een fris witbier. Het bier zal het levenslicht in 2012 toen enkele ondernemers uit de Bergense horecasector vaststelden dat Mons (Bergen) geen eigen bier had. Met het zicht op de status van Bergen als Europese cultuurhoofdstad in 2015, vonden ze dat de stad een eigen product moest hebben om de identiteit van de stad en streek uit te spreiden. Omdat de kostprijs en de moeite om een eigen brouwerij uit de grond te stampen te enorm was, gingen de initiatiefnemers op zoek naar een partner in de brouwerijwereld. En zo werd het bier dat Mons een identiteit moet geven, geboren… in Binche.
In 1847 bestond er al een brouwerij op de plaats waar La Binchoise gelegen is. De familie Pourbaix die de brouwerij uitbaatte, hield het in 1871 echter voor bekeken en verkocht de brouwerij aan een zekere Jules Paternotte. In 1928 werden de brouwactiviteiten gestaakt.
Het duurde tot 1989 vooraleer er terug bier werd gebrouwen. André Graux hervatte de brouwactiviteiten in de voormalige mouterij. Deze man had al brouwervaring: twee jaar eerder had hij al twee bieren gecommercialiseerd onder de namen Le Fakir en Réserve Marie de Hongrie, en het waren deze bieren die hij opnieuw tot leven wekte onder de namen Binchoise Blonde en Binchoise Brune. Later volgden nog een tripelbier Binchoise Triple, het honingbier Bière des Ours en La Binchoise Spéciale Noël, waarmee de brouwerij een platina medaille won op de World Beer Championships te Chicago in 1995.
In 2002 nam de huidige brouwer, Bruno Deghorain, de roerstok over. De brouwerij heeft een jaarproductie van 3.500 hl, en naast de brouwerij bevinden zich ook een restaurant en een brouwerijmuseum. De laatste tijd profileert de brouwerij zich vooral met haar nieuwste bier, La Binchoise Xo, een bier van 12 vol. % alc. en worden de andere bieren wat naar de achtergrond geduwd. Bij de meeste mensen is de brouwerij misschien het best bekend omdat de bieren van bierfirma Belgoobeer er worden gebrouwen (Belgoo Luppo, Arboo, Bioloo,…).
La Montoise is sprankelend blond bier, met een citrusachtige hoppige neus en smaak, fruitig en zoetig moutig met toetsen van tarwe. De fruitigheid, kruidigheid en tarwe doen wat denken aan een fris witbier. Het bier zal het levenslicht in 2012 toen enkele ondernemers uit de Bergense horecasector vaststelden dat Mons (Bergen) geen eigen bier had. Met het zicht op de status van Bergen als Europese cultuurhoofdstad in 2015, vonden ze dat de stad een eigen product moest hebben om de identiteit van de stad en streek uit te spreiden. Omdat de kostprijs en de moeite om een eigen brouwerij uit de grond te stampen te enorm was, gingen de initiatiefnemers op zoek naar een partner in de brouwerijwereld. En zo werd het bier dat Mons een identiteit moet geven, geboren… in Binche.
Triporteur From Heaven (6,2 %) - Anders!, Halen (voor BOM Brewery, Bree)
BOMBrewery staat voor Belgische Originele Moutbakkerij en brouwerij, en is welllicht de eerste echte moutbakkerij ter wereld. Initiatiefnemer Bert Van hecke bakt zijn moutsoorten en creëert zo innovatieve en unieke mouten, speciaal ontworpen voor de bieren die BOMBrewery op de markt brengt.
Bert Van Hecke is begonnen als huisbrouwer. Later leerde hij het vak in de brouwerijen van Orval en Rodenbach, en was hij even keldermeester bij Boon. Ook bij Sint-Bernardus heeft hij een tijd gewerkt; daar ontwierp hij de Abt 12 Special Edition. Hij was verschillende keren jurylid tijdens de World Beer Cup en werkte een tijd in Amerika bij New Belgium. Tijdens zijn tijd bij Rodenbach vond hij inspiratie in ‘den eest’ die ze er vroeger gebruikten om hun eigen mout te maken. Bert kocht een koffiebrander en paste deze aan om er zijn eigen mouten mee te creëren. Hij koopt merkloze mout en bakt die in functie van elk afzonderlijk bier, eventueel in combinatie met andere grondstoffen zoals suiker, kruiden en andere granen. Mout die op lage temperaturen wordt gebakken, wordt zacht en licht; indien geroosterd op hogere temperaturen wordt hij donkerder en intenser. De gebakken mout wordt daarna binnen de 48 uur verwerkt in het bier en is dus supervers.
Bert Van Hecke ontwerpt zelf de recepten voor de bieren, maar brouwt ze niet ter plaatse. Daarvoor voeren ze de mout naar Brouwerij Anders! in Halen. De Triporteur-bieren zijn de basisbieren in hun gamma. Daarnaast willen ze een reeks eenmalige bieren lanceren met speciale, eenmalige mout- of graanproducten; dit wordt de Special Roast Series, die nog in ontwikkeling is. Van de Triporteur-bieren zijn inmiddels twee varianten uitgekomen: de blonde Triporteur From Heaven en de donkere Triporteur From Hell.
De blonde Triporteur From Heaven was het eerste bier dat BOMBrewery op de markt bracht. Het is een hoppig bier, een moderne versie van een traditionele Belgische hoppige ale. De mout is huisgebakken: BOM Baked (een op lage temperatuur gebakken mout, zacht, met ronde smaak en de geur van vers gebakken brood en karamel), BOM Wheat (een gebakken tarwemout die een bijkomende zachtheid geeft en een verrassende smaak van popcorn heeft), BOM Thorefacto (hier worden bij het bakken kleine hoeveelheden suiker toegevoegd die karameliseren rond de moutkorrel. De korrels zijn bruin aan de buitenkant door het karameliseren, maar bleek binnenin) en BOM Coriander (hier wordt tijdens het bakken van de mout korianderzaad toegevoegd. Het aroma van de koriander wordt zo overgedragen op de mout). De gebruikte hopsoorten zijn de Europese East Kent Goldings en Styrian Goldings, in combinatie met de Amerikaanse Cascade.
BOMBrewery staat voor Belgische Originele Moutbakkerij en brouwerij, en is welllicht de eerste echte moutbakkerij ter wereld. Initiatiefnemer Bert Van hecke bakt zijn moutsoorten en creëert zo innovatieve en unieke mouten, speciaal ontworpen voor de bieren die BOMBrewery op de markt brengt.
Bert Van Hecke is begonnen als huisbrouwer. Later leerde hij het vak in de brouwerijen van Orval en Rodenbach, en was hij even keldermeester bij Boon. Ook bij Sint-Bernardus heeft hij een tijd gewerkt; daar ontwierp hij de Abt 12 Special Edition. Hij was verschillende keren jurylid tijdens de World Beer Cup en werkte een tijd in Amerika bij New Belgium. Tijdens zijn tijd bij Rodenbach vond hij inspiratie in ‘den eest’ die ze er vroeger gebruikten om hun eigen mout te maken. Bert kocht een koffiebrander en paste deze aan om er zijn eigen mouten mee te creëren. Hij koopt merkloze mout en bakt die in functie van elk afzonderlijk bier, eventueel in combinatie met andere grondstoffen zoals suiker, kruiden en andere granen. Mout die op lage temperaturen wordt gebakken, wordt zacht en licht; indien geroosterd op hogere temperaturen wordt hij donkerder en intenser. De gebakken mout wordt daarna binnen de 48 uur verwerkt in het bier en is dus supervers.
Bert Van Hecke ontwerpt zelf de recepten voor de bieren, maar brouwt ze niet ter plaatse. Daarvoor voeren ze de mout naar Brouwerij Anders! in Halen. De Triporteur-bieren zijn de basisbieren in hun gamma. Daarnaast willen ze een reeks eenmalige bieren lanceren met speciale, eenmalige mout- of graanproducten; dit wordt de Special Roast Series, die nog in ontwikkeling is. Van de Triporteur-bieren zijn inmiddels twee varianten uitgekomen: de blonde Triporteur From Heaven en de donkere Triporteur From Hell.
De blonde Triporteur From Heaven was het eerste bier dat BOMBrewery op de markt bracht. Het is een hoppig bier, een moderne versie van een traditionele Belgische hoppige ale. De mout is huisgebakken: BOM Baked (een op lage temperatuur gebakken mout, zacht, met ronde smaak en de geur van vers gebakken brood en karamel), BOM Wheat (een gebakken tarwemout die een bijkomende zachtheid geeft en een verrassende smaak van popcorn heeft), BOM Thorefacto (hier worden bij het bakken kleine hoeveelheden suiker toegevoegd die karameliseren rond de moutkorrel. De korrels zijn bruin aan de buitenkant door het karameliseren, maar bleek binnenin) en BOM Coriander (hier wordt tijdens het bakken van de mout korianderzaad toegevoegd. Het aroma van de koriander wordt zo overgedragen op de mout). De gebruikte hopsoorten zijn de Europese East Kent Goldings en Styrian Goldings, in combinatie met de Amerikaanse Cascade.
Achel Extra Blond (9,5 %) - De Achelse Kluis, Hamont-Achel
De Sint-Benedictusabdij van Achel, dikwijls ook de Achelse Kluis genoemd, is een cisterciënzerabdij deels op Belgisch, deels op Nederlands grondgebied; het Belgische gedeelte ligt in de gemeente Hamont-Achel, het Nederlandse in de gemeente Valkenswaard. In 1656 bevond zich al in het land van Achel, behorende tot het prinsbisdom Luik, een grenskerk voor katholieken uit Nederland, die het "Weerderhuis" werd genoemd. Deze deed dienst toen de katholieke eredienst in Nederland was verboden. In 1686 stichtte Petrus van Eijnatten uit Eindhoven op deze plek een gemeenschap van kluizenaars. Sinds die tijd is de Achelse Kluis een centrum van gebed, beschouwing en geestelijk leven. Deze traditie werd slechts onderbroken door de verdrijving van de broeders uit hun klooster door de Franse Revolutie, maar in 1846 werd ze weer voortgezet door de Trappistenmonniken van de abdij van Westmalle, die hier een priorij stichtten om in de geest van de Cisterciënzerorde een leven te leiden van gebed, arbeid en studie. In 1871 werd deze tot abdij verheven en heette sindsdien: Sint-Benedictusabdij.
Bij het begin van de Eerste Wereldoorlog in 1914 werd de bierproductie gestaakt. Tijdens de oorlog werd de grens tussen door Duitsland bezet België en neutraal Nederland dwars door de abdij afgebakend: langs de grens kwam een afrastering die onder hoogspanning stond. Hiervoor werd een deel van de abdijmuur afgebroken. De abdij werd grotendeels verwoest en in 1917 werd het koper van de brouwketels geconfisqueerd en omgesmolten tot munitie. Omdat de abdij op naam stond van twee trappisten met de Nederlandse nationaliteit wees de Belgische overheid na de oorlog een aanvraag voor vergoeding van oorlogsschade af.
Toen eind jaren negentig de laatste niet-Belgische trappistenbrouwerij, het Nederlandse La Trappe, haar licentie (tijdelijk) kwijtraakte wegens een samenwerkingsovereenkomst met Bavaria, trok de vereniging van trappistenbrouwers aan de alarmbel. Slechts vijf abdijen brouwden nog. De monniken van Westmalle herinnerden zich de kleine abdij van Hamont-Achel en in 1997 werden door de abdij van Westmalle de benodigde fondsen vrijgemaakt en personeel beschikbaar gesteld voor een nieuwe brouwerij in Achel en in 1998 werd de productie (die sinds 1914 was gestaakt), terug opgenomen.
Ondertussen zijn er zes bieren zijn beschikbaar : Achel 5 Blond en Achel 5 Bruin zijn alleen op tap verkrijgbaar in de abdij zelf; Achel 8 Blond en Achel 8 Bruin zijn alleen op fles verkrijgbaar; Achel Extra Bruin (9,5%) en Achel Extra Blond zijn alleen in flessen van 75 cl beschikbaar.
Achel Extra Blond is pas sinds 2010 in omloop, maar vindt zijn oorsprong iets vroeger. In de zomer van 2004 werd toen ter gelegenheid van de 75ste verjaardag van Dom Marc Galant éénmalig een gelegenheidsbier gebrouwen, de Achelse Zomer, een blond bier van 8,5%. In 2010 besloten de broeders om naast de Achel Extra Bruin ook een sterker blond bier te brouwen. Lekenbrouwer Marc Knops en broeder-brouwer-bakker Jules creëerden samen de Achel Extra Blond, gebaseerd op de Achelse Zomer, dat alleen wordt afgevuld op flessen van 75 cl. Dit bier is het ganse jaar door verkrijgbaar, maar het wordt enkel verkocht in de winkel van broeder Martinus binnen de abdijmuren en wordt dus niet buiten de abdij verdeeld.
De Sint-Benedictusabdij van Achel, dikwijls ook de Achelse Kluis genoemd, is een cisterciënzerabdij deels op Belgisch, deels op Nederlands grondgebied; het Belgische gedeelte ligt in de gemeente Hamont-Achel, het Nederlandse in de gemeente Valkenswaard. In 1656 bevond zich al in het land van Achel, behorende tot het prinsbisdom Luik, een grenskerk voor katholieken uit Nederland, die het "Weerderhuis" werd genoemd. Deze deed dienst toen de katholieke eredienst in Nederland was verboden. In 1686 stichtte Petrus van Eijnatten uit Eindhoven op deze plek een gemeenschap van kluizenaars. Sinds die tijd is de Achelse Kluis een centrum van gebed, beschouwing en geestelijk leven. Deze traditie werd slechts onderbroken door de verdrijving van de broeders uit hun klooster door de Franse Revolutie, maar in 1846 werd ze weer voortgezet door de Trappistenmonniken van de abdij van Westmalle, die hier een priorij stichtten om in de geest van de Cisterciënzerorde een leven te leiden van gebed, arbeid en studie. In 1871 werd deze tot abdij verheven en heette sindsdien: Sint-Benedictusabdij.
Bij het begin van de Eerste Wereldoorlog in 1914 werd de bierproductie gestaakt. Tijdens de oorlog werd de grens tussen door Duitsland bezet België en neutraal Nederland dwars door de abdij afgebakend: langs de grens kwam een afrastering die onder hoogspanning stond. Hiervoor werd een deel van de abdijmuur afgebroken. De abdij werd grotendeels verwoest en in 1917 werd het koper van de brouwketels geconfisqueerd en omgesmolten tot munitie. Omdat de abdij op naam stond van twee trappisten met de Nederlandse nationaliteit wees de Belgische overheid na de oorlog een aanvraag voor vergoeding van oorlogsschade af.
Toen eind jaren negentig de laatste niet-Belgische trappistenbrouwerij, het Nederlandse La Trappe, haar licentie (tijdelijk) kwijtraakte wegens een samenwerkingsovereenkomst met Bavaria, trok de vereniging van trappistenbrouwers aan de alarmbel. Slechts vijf abdijen brouwden nog. De monniken van Westmalle herinnerden zich de kleine abdij van Hamont-Achel en in 1997 werden door de abdij van Westmalle de benodigde fondsen vrijgemaakt en personeel beschikbaar gesteld voor een nieuwe brouwerij in Achel en in 1998 werd de productie (die sinds 1914 was gestaakt), terug opgenomen.
Ondertussen zijn er zes bieren zijn beschikbaar : Achel 5 Blond en Achel 5 Bruin zijn alleen op tap verkrijgbaar in de abdij zelf; Achel 8 Blond en Achel 8 Bruin zijn alleen op fles verkrijgbaar; Achel Extra Bruin (9,5%) en Achel Extra Blond zijn alleen in flessen van 75 cl beschikbaar.
Achel Extra Blond is pas sinds 2010 in omloop, maar vindt zijn oorsprong iets vroeger. In de zomer van 2004 werd toen ter gelegenheid van de 75ste verjaardag van Dom Marc Galant éénmalig een gelegenheidsbier gebrouwen, de Achelse Zomer, een blond bier van 8,5%. In 2010 besloten de broeders om naast de Achel Extra Bruin ook een sterker blond bier te brouwen. Lekenbrouwer Marc Knops en broeder-brouwer-bakker Jules creëerden samen de Achel Extra Blond, gebaseerd op de Achelse Zomer, dat alleen wordt afgevuld op flessen van 75 cl. Dit bier is het ganse jaar door verkrijgbaar, maar het wordt enkel verkocht in de winkel van broeder Martinus binnen de abdijmuren en wordt dus niet buiten de abdij verdeeld.
Winter 13 (8 %) - Hof ten Dormaal, Tildonk
Brouwerij Hof Ten Dormaal in Tildonk bij Haacht is een moderne en levendige vierkantshoeve midden in de velden. André Janssens, vroeger boekhouder, heeft zijn leven een paar jaar geleden een nieuwe wending gegeven door landbouwer te worden. In het familiebedrijf hebben hijzelf, zijn vrouw Mol, en hun zonen Dries en Jef elk hun eigen taken. Op de hoeve werden aanvankelijk voornamelijk granen geteeld en runderen gehouden. Toen André echter besloot om een brouwerij te installeren in de hoeve om te diversifiëren (want de hoeve is te klein om een volledige broodwinning te zijn), begonnen ze ook biergerst te telen om zo in hun eigen grondstoffen te kunnen voorzien; momenteel verbouwen ze 6 hectare biergerst. Sinds 2010 heeft de hoeve ook een eigen hopplantage van 30 are die Magnum-bitterhop levert. Een hoevebrouwerij die haar gerst en hop ter plaatse teelt, is een uniek gegeven in België.
Hof ten Dormaal heeft standaard een Amber, Blond en Donker in het gamma, stuk voor stuk eenvoudige maar eerlijk gebrouwen bieren. Jaarlijks brouwen ze een winterbier, steeds “Winter” genoemd met het jaartal van het nieuwe jaar erbij. Winter 10 was een licht afwijkende versie van hun Dormaal Blond. Daarna bevatte het winterbier telkens een speciaal en vaak ongewoon ingrediënt. Winter 11 was een witloofbier, waarbij een deel van de hop vervangen werd door de wortel van grondwitloof. Dit bier zit dank zij het grote succes nu vast in het gamma onder de naam Wit Goud, en het maakte de brouwerij op slag beroemd in binnen- en buitenland. Winter 12 bevatte blaadjes van de wilde roos (eglantier), uiteraard uit eigen tuin.
Sinds enige tijd liggen er ook diverse houten vaten in de brouwerij te rusten voor hun ‘barrel aged beer’, een project waarmee Hof ten Dormaal meegaat met de trend van houtgerijpte bieren die al enkele jaren de ronde doet. André zet steeds éénzelfde bier, een sterk blond van 12 vol.% alc., op verschillende soorten vaten waarin voordien sterke drank zoals cognac, jenever, sherry of whisky zat en die André en Dries zelf gingen ophalen bij kleine boeren in het buitenland. Door verschillende versies naast elkaar te proeven, kan je heel duidelijk vaststellen wat een bepaald type vat met een bier doet in vergelijking met een ander type vat.
Winter 13 is het nieuwste winterbier van Hof ten Dormaal. Ze noemen dit bier een “nat-gehopt” hoevebier, gebrouwen met verse hop van hun eigen hopveld. De hopsoorten Magnum en Cascade werden in dit bier verwerkt.
Brouwerij Hof Ten Dormaal in Tildonk bij Haacht is een moderne en levendige vierkantshoeve midden in de velden. André Janssens, vroeger boekhouder, heeft zijn leven een paar jaar geleden een nieuwe wending gegeven door landbouwer te worden. In het familiebedrijf hebben hijzelf, zijn vrouw Mol, en hun zonen Dries en Jef elk hun eigen taken. Op de hoeve werden aanvankelijk voornamelijk granen geteeld en runderen gehouden. Toen André echter besloot om een brouwerij te installeren in de hoeve om te diversifiëren (want de hoeve is te klein om een volledige broodwinning te zijn), begonnen ze ook biergerst te telen om zo in hun eigen grondstoffen te kunnen voorzien; momenteel verbouwen ze 6 hectare biergerst. Sinds 2010 heeft de hoeve ook een eigen hopplantage van 30 are die Magnum-bitterhop levert. Een hoevebrouwerij die haar gerst en hop ter plaatse teelt, is een uniek gegeven in België.
Hof ten Dormaal heeft standaard een Amber, Blond en Donker in het gamma, stuk voor stuk eenvoudige maar eerlijk gebrouwen bieren. Jaarlijks brouwen ze een winterbier, steeds “Winter” genoemd met het jaartal van het nieuwe jaar erbij. Winter 10 was een licht afwijkende versie van hun Dormaal Blond. Daarna bevatte het winterbier telkens een speciaal en vaak ongewoon ingrediënt. Winter 11 was een witloofbier, waarbij een deel van de hop vervangen werd door de wortel van grondwitloof. Dit bier zit dank zij het grote succes nu vast in het gamma onder de naam Wit Goud, en het maakte de brouwerij op slag beroemd in binnen- en buitenland. Winter 12 bevatte blaadjes van de wilde roos (eglantier), uiteraard uit eigen tuin.
Sinds enige tijd liggen er ook diverse houten vaten in de brouwerij te rusten voor hun ‘barrel aged beer’, een project waarmee Hof ten Dormaal meegaat met de trend van houtgerijpte bieren die al enkele jaren de ronde doet. André zet steeds éénzelfde bier, een sterk blond van 12 vol.% alc., op verschillende soorten vaten waarin voordien sterke drank zoals cognac, jenever, sherry of whisky zat en die André en Dries zelf gingen ophalen bij kleine boeren in het buitenland. Door verschillende versies naast elkaar te proeven, kan je heel duidelijk vaststellen wat een bepaald type vat met een bier doet in vergelijking met een ander type vat.
Winter 13 is het nieuwste winterbier van Hof ten Dormaal. Ze noemen dit bier een “nat-gehopt” hoevebier, gebrouwen met verse hop van hun eigen hopveld. De hopsoorten Magnum en Cascade werden in dit bier verwerkt.
Ribaldus Dubbel Donker (7,5 %) - ’t Hofbrouwerijke, Beerzel (voor Ribaldus, Laakdal)
Lennert Vissers uit Laakdal is pas afgestudeerd als bio-ingenieur, met specialisatie “brouwerij en mouterij”. Hij deed zijn thesisjaar aan het Centre for Malt and Beer Sciences aan de KU Leuven, waar hij het fenomeen van “primary gushing” onderzocht, dat te wijten is aan een infectie op de mout en ervoor zorgt dat het bier met een geweldige kracht uit het flesje spuit wanneer het geopend wordt. Hij won er onlangs (begin december) de thesisprijs van de Koninklijke Vereniging van Belgische Bierbrouwers mee.
Lennert wou zijn theoretische kennis in de praktijk omzetten en samen met zijn vader Alex timmerden ze een eigen hobbybrouwinstallatie in mekaar, waarin heel wat varianten van recepten en brouwschema’s uitgeprobeerd werden. Het bier werd vervolgens gebrouwen bij ’t Hofbrouwerijke in Beerzel, en gelanceerd in augustus op de jaarlijkse bierfeesten in Veerle-Laakdal. In de toekomst zal ook een blond bier ontwikkeld worden en hiervoor werd brouwerij De Graal als partner gekozen.
De Ribaldus Dubbel Donker moest vooral een goed doordrinkbaar bier worden. Het bier bevat 4 moutsoorten. Drie daarvan zijn gerstenmouten, waarvan 2 soorten karamelmout die het doordrinkaspect niet in de weg staan. Er werd ook een roggemout gebruikt, die het bier lichter moet maken. Voor het bier werd een hoptechniek gebruikt die men niet vaak tegenkomt: “First wort hopping”, waarbij de hop (Saaz in dit geval) er al van voor koking bij gaat. Hopping is een delicaat proces: enkel als hop kookt, kan het bitterstoffen afgeven aan het bier, maar hoe langer het kookt, hoe meer vluchtige stoffen die bijdragen aan het aroma er verloren gaan. First wort hopping (FWH) is een oude techniek, die recent herontdekt wordt en waarbij dus grote hoeveelheden hop aan de kookketel worden toegevoegd op het moment dat de wort naar de kookketel wordt gepompt. De hop weekt dan al een tijd in de hete wort vóór het koken, en geeft de vluchtige oliën en hopharsen af. De aromatische hopoliën zijn doorgaans onoplosbaar en vervliegen voor het grootste deel tijdens het koken, maar door de hop te laten weken, hebben de hopoliën meer tijd om te oxideren tot meer oplosbare verbindingen die dan door de vloeistof worden opgenomen. Op die manier blijft een groter deel van het hoparoma bewaard tijdens het koken. Doorgaans wordt minstens 30% van de totale hopstorting gebruikt bij First Wort Hopping. Omdat meer hop langer gekookt wordt, zal de totale bitterheid van het bier stijgen, maar dit effect wordt beperkt omdat voor FWH hopsoorten worden gebruikt die laag zijn in alfa-bitterzuren.
First Wort Hopping is een beetje een vergeten techniek waarover niet veel studies bestaan, maar een proef bij professionele brouwers wees erop dat FWH in een meer verfijnd hop-aroma resulteerde en een meer uniforme bitterheid zonder scherpe tonen. Het bier dat met FWH werd gebrouwen, werd door het proefpanel als meer harmonieus ervaren.
Lennert Vissers uit Laakdal is pas afgestudeerd als bio-ingenieur, met specialisatie “brouwerij en mouterij”. Hij deed zijn thesisjaar aan het Centre for Malt and Beer Sciences aan de KU Leuven, waar hij het fenomeen van “primary gushing” onderzocht, dat te wijten is aan een infectie op de mout en ervoor zorgt dat het bier met een geweldige kracht uit het flesje spuit wanneer het geopend wordt. Hij won er onlangs (begin december) de thesisprijs van de Koninklijke Vereniging van Belgische Bierbrouwers mee.
Lennert wou zijn theoretische kennis in de praktijk omzetten en samen met zijn vader Alex timmerden ze een eigen hobbybrouwinstallatie in mekaar, waarin heel wat varianten van recepten en brouwschema’s uitgeprobeerd werden. Het bier werd vervolgens gebrouwen bij ’t Hofbrouwerijke in Beerzel, en gelanceerd in augustus op de jaarlijkse bierfeesten in Veerle-Laakdal. In de toekomst zal ook een blond bier ontwikkeld worden en hiervoor werd brouwerij De Graal als partner gekozen.
De Ribaldus Dubbel Donker moest vooral een goed doordrinkbaar bier worden. Het bier bevat 4 moutsoorten. Drie daarvan zijn gerstenmouten, waarvan 2 soorten karamelmout die het doordrinkaspect niet in de weg staan. Er werd ook een roggemout gebruikt, die het bier lichter moet maken. Voor het bier werd een hoptechniek gebruikt die men niet vaak tegenkomt: “First wort hopping”, waarbij de hop (Saaz in dit geval) er al van voor koking bij gaat. Hopping is een delicaat proces: enkel als hop kookt, kan het bitterstoffen afgeven aan het bier, maar hoe langer het kookt, hoe meer vluchtige stoffen die bijdragen aan het aroma er verloren gaan. First wort hopping (FWH) is een oude techniek, die recent herontdekt wordt en waarbij dus grote hoeveelheden hop aan de kookketel worden toegevoegd op het moment dat de wort naar de kookketel wordt gepompt. De hop weekt dan al een tijd in de hete wort vóór het koken, en geeft de vluchtige oliën en hopharsen af. De aromatische hopoliën zijn doorgaans onoplosbaar en vervliegen voor het grootste deel tijdens het koken, maar door de hop te laten weken, hebben de hopoliën meer tijd om te oxideren tot meer oplosbare verbindingen die dan door de vloeistof worden opgenomen. Op die manier blijft een groter deel van het hoparoma bewaard tijdens het koken. Doorgaans wordt minstens 30% van de totale hopstorting gebruikt bij First Wort Hopping. Omdat meer hop langer gekookt wordt, zal de totale bitterheid van het bier stijgen, maar dit effect wordt beperkt omdat voor FWH hopsoorten worden gebruikt die laag zijn in alfa-bitterzuren.
First Wort Hopping is een beetje een vergeten techniek waarover niet veel studies bestaan, maar een proef bij professionele brouwers wees erop dat FWH in een meer verfijnd hop-aroma resulteerde en een meer uniforme bitterheid zonder scherpe tonen. Het bier dat met FWH werd gebrouwen, werd door het proefpanel als meer harmonieus ervaren.
Enfant Terriple d’Hiver (8,5 %) - De Leite, Ruddervoorde
Luc Vermeersch, de oprichter van brouwerij De Leite experimenteerde al in 1997 in een tuinhuisje met een kleine brouwerij, capaciteit 30 liter, die hij had aangekocht in Finland. Aangezien hij geïnteresseerd was in traditionele ambachten, was het tuinhuisje bovendien uitgerust met een traditionele broodoven. Samen met zijn vriend Etienne Van Poucke ging hij een jaar brouwcursus volgen bij Brouwerij Alvinne, waar hij de derde brouwbroeder Paul Vanneste ontmoette. Tijdens deze opleiding groeide het idee van een grotere brouwerij, en in april 2008 was brouwerij De Leite een feit. Luc Vermeersch is ook zaakvoerder bij een aluminiumbedrijf, en toen ze in een nieuw gebouw trokken, wou hij een soort ontmoetingsplaats creëren voor gelijkgezinden. Hij wou er zijn brouwerij in onderbrengen, maar de installatie van 30 liter leek miniem in het grote gebouw, dus heeft hij een grotere installatie gekocht. Uiteindelijk werd de brouwerij (toen 800 liter) toch niet in het aluminiumbedrijf ondergebracht.
‘Leite’ is een verbastering van het woord ‘laagte’ en zou ook duiden op een plaats in Ruddervoorde waar een beek langs de Leitemolen stroomt, niet ver van de brouwerij.
Drie jaar na de oprichting, in februari 2011, werd de capaciteit van de brouwerij uitgebreid met grotere brouwketels. De brouwerij beschikt nu over een kookketel van 62,5 hl (6.250 liter), een maisch-filterkuip met een capaciteit van 80 hl (8.000 liter), waarin gewoonlijk brouwsels van 30 hl gemaakt worden, een gekoelde gisttank met een volume van 50 hl (5.000 liter) en een lagertank van 60 hl (6.000 liter).
De basis voor Enfant Terriple d’Hiver is uiteraard de Enfant Terriple. Het werd in eiken medocvaten (barriquen van 220 l) gedaan, die tot dan alleen nog maar gebruikt waren voor wijn (3 of 4 keer). Er werd nog een klein beetje suiker en wat gist bijgedaan, waardoor het bier iets meer alcohol bevat dan de standaard Enfant Terriple. Na 1 maand werd in de barriquen een (geheim) kruid gehangen die een zekere zachtheid zou moeten brengen. Luc noemt dat “dry-herben”, naar analogie met dry-hoppen. Na 3 maand werd het bier dan nog gedryhopped gedurende een paar weken. Het kreeg een mooie balans mee tussen de originele tripelsmaak, de tanines van de eiken vaten, het kruid en de hop. Op vraag van een Italiaanse klant is het winterbier blond.
Luc Vermeersch, de oprichter van brouwerij De Leite experimenteerde al in 1997 in een tuinhuisje met een kleine brouwerij, capaciteit 30 liter, die hij had aangekocht in Finland. Aangezien hij geïnteresseerd was in traditionele ambachten, was het tuinhuisje bovendien uitgerust met een traditionele broodoven. Samen met zijn vriend Etienne Van Poucke ging hij een jaar brouwcursus volgen bij Brouwerij Alvinne, waar hij de derde brouwbroeder Paul Vanneste ontmoette. Tijdens deze opleiding groeide het idee van een grotere brouwerij, en in april 2008 was brouwerij De Leite een feit. Luc Vermeersch is ook zaakvoerder bij een aluminiumbedrijf, en toen ze in een nieuw gebouw trokken, wou hij een soort ontmoetingsplaats creëren voor gelijkgezinden. Hij wou er zijn brouwerij in onderbrengen, maar de installatie van 30 liter leek miniem in het grote gebouw, dus heeft hij een grotere installatie gekocht. Uiteindelijk werd de brouwerij (toen 800 liter) toch niet in het aluminiumbedrijf ondergebracht.
‘Leite’ is een verbastering van het woord ‘laagte’ en zou ook duiden op een plaats in Ruddervoorde waar een beek langs de Leitemolen stroomt, niet ver van de brouwerij.
Drie jaar na de oprichting, in februari 2011, werd de capaciteit van de brouwerij uitgebreid met grotere brouwketels. De brouwerij beschikt nu over een kookketel van 62,5 hl (6.250 liter), een maisch-filterkuip met een capaciteit van 80 hl (8.000 liter), waarin gewoonlijk brouwsels van 30 hl gemaakt worden, een gekoelde gisttank met een volume van 50 hl (5.000 liter) en een lagertank van 60 hl (6.000 liter).
De basis voor Enfant Terriple d’Hiver is uiteraard de Enfant Terriple. Het werd in eiken medocvaten (barriquen van 220 l) gedaan, die tot dan alleen nog maar gebruikt waren voor wijn (3 of 4 keer). Er werd nog een klein beetje suiker en wat gist bijgedaan, waardoor het bier iets meer alcohol bevat dan de standaard Enfant Terriple. Na 1 maand werd in de barriquen een (geheim) kruid gehangen die een zekere zachtheid zou moeten brengen. Luc noemt dat “dry-herben”, naar analogie met dry-hoppen. Na 3 maand werd het bier dan nog gedryhopped gedurende een paar weken. Het kreeg een mooie balans mee tussen de originele tripelsmaak, de tanines van de eiken vaten, het kruid en de hop. Op vraag van een Italiaanse klant is het winterbier blond.
Charbon (7 %) - De Dochter Van De Korenaar, Baarle-Hertog
De poëtisch klinkende naam “De Dochter Van De Korenaar” is wellicht de langste brouwerijnaam in België, en komt van een uitspraak van Keizer Karel V (1500-1558) die rond 1550 zei dat hij “liever het sap van de dochter van de korenaar had dan het bloed van de druiventros”. Hiermee bedoelde hij dat hij liever bier dronk dan wijn. Poëtisch mag hij dan wel zijn, maar deze lange naam is vrij lastig voor export omdat in het buitenland niemand hem deftig uitgesproken krijgt. Daarom heeft de brouwer, ter compensatie, ervoor gezorgd dat de namen van de bieren zo universeel mogelijk zijn: namen als Bravoure, Finesse en Embrasse zijn voor de meeste mensen wel begrijpelijk en uitspreekbaar.
De brouwerij opende de deuren in 2007 zijn deuren in Baarle-Hertog, de Belgische enclave in Nederland. Brouwer Ronald Mengerink had eerst het plan om een brouwerij te beginnen in Nederlands Baarle-Nassau, maar schrok van de Nederlandse regelgeving die een kleinschalige brouwerij (een capaciteit van 15.000 liter) indeelt bij de zware industrie. Daarom vestigde de Dochter van de Korenaar zich in het Belgische gedeelte van het dorp Baarle. Ronald brouwt eigenlijk al sinds zijn 15de en is dus zeker vertrouwd met de regels van de brouwkunst. In 1985 had hij in Groningen al een brouwerijtje, maar het feit dat het gevestigd was in een huurpand bleek voor problemen te zorgen. Daarna is hij achtereenvolgens kok en zwembadbouwer geweest en heeft hij een aantal jaren in Frankrijk gewoond. Uiteindelijk zakte hij af naar Baarle-Hertog om zijn droom waar te maken: een eigen traditionele brouwerij stichten. Na 3 jaar zwoegen werd de Dochter Van De Korenaar echt levensvatbaar toen de brouwerij naambekendheid gekregen had met hun “standaardbieren” Noblesse, Bravoure (een van de weinige rookbieren in ons land), Embrasse, Courage en Finesse, en hierdoor het nodige marktaandeel had verworven.
Na drie jaar was de tijd stilaan gekomen om aan “fun-brewing” te doen: experimenteren, en het is met deze hoogstaande en niet-alledaagse bieren dat de Dochter Van De Korenaar ook stilaan vaste voet aan de grond krijgt in de “Hall of Fame” van innovatieve brouwerijen. Het begon met Embrasse Oak Aged die drie maanden rijpte op whisky- en cognacvaten, en de Noblesse Extra-Ordinaire die 5 hopsoorten bevatte die op 4 verschillende tijdstippen aan het bier waren toegevoegd. Verder kennen we van deze brouwerij zeker ook de heerlijke Belle-Fleur IPA, als primeur op het Diesters Bierfestival in 2011 en als vatbier op de editie van 2012.
De Dochter Van De Korenaar verdeelt zijn bieren momenteel voor 40 à 50% in België, de rest is export maar dat aandeel is nog in stijgende lijn.
Charbon is een van de nieuwere bieren van de brouwerij. Het is een droge stout met toetsen van vanille en een lichte rokerigheid. Het bier werd gebrouwen met een deel eik-gerookte tarwemout en volledige vanillebonen uit Madagascar and Réunion werden op twee momenten tijdens het brouwproces toegevoegd.
De poëtisch klinkende naam “De Dochter Van De Korenaar” is wellicht de langste brouwerijnaam in België, en komt van een uitspraak van Keizer Karel V (1500-1558) die rond 1550 zei dat hij “liever het sap van de dochter van de korenaar had dan het bloed van de druiventros”. Hiermee bedoelde hij dat hij liever bier dronk dan wijn. Poëtisch mag hij dan wel zijn, maar deze lange naam is vrij lastig voor export omdat in het buitenland niemand hem deftig uitgesproken krijgt. Daarom heeft de brouwer, ter compensatie, ervoor gezorgd dat de namen van de bieren zo universeel mogelijk zijn: namen als Bravoure, Finesse en Embrasse zijn voor de meeste mensen wel begrijpelijk en uitspreekbaar.
De brouwerij opende de deuren in 2007 zijn deuren in Baarle-Hertog, de Belgische enclave in Nederland. Brouwer Ronald Mengerink had eerst het plan om een brouwerij te beginnen in Nederlands Baarle-Nassau, maar schrok van de Nederlandse regelgeving die een kleinschalige brouwerij (een capaciteit van 15.000 liter) indeelt bij de zware industrie. Daarom vestigde de Dochter van de Korenaar zich in het Belgische gedeelte van het dorp Baarle. Ronald brouwt eigenlijk al sinds zijn 15de en is dus zeker vertrouwd met de regels van de brouwkunst. In 1985 had hij in Groningen al een brouwerijtje, maar het feit dat het gevestigd was in een huurpand bleek voor problemen te zorgen. Daarna is hij achtereenvolgens kok en zwembadbouwer geweest en heeft hij een aantal jaren in Frankrijk gewoond. Uiteindelijk zakte hij af naar Baarle-Hertog om zijn droom waar te maken: een eigen traditionele brouwerij stichten. Na 3 jaar zwoegen werd de Dochter Van De Korenaar echt levensvatbaar toen de brouwerij naambekendheid gekregen had met hun “standaardbieren” Noblesse, Bravoure (een van de weinige rookbieren in ons land), Embrasse, Courage en Finesse, en hierdoor het nodige marktaandeel had verworven.
Na drie jaar was de tijd stilaan gekomen om aan “fun-brewing” te doen: experimenteren, en het is met deze hoogstaande en niet-alledaagse bieren dat de Dochter Van De Korenaar ook stilaan vaste voet aan de grond krijgt in de “Hall of Fame” van innovatieve brouwerijen. Het begon met Embrasse Oak Aged die drie maanden rijpte op whisky- en cognacvaten, en de Noblesse Extra-Ordinaire die 5 hopsoorten bevatte die op 4 verschillende tijdstippen aan het bier waren toegevoegd. Verder kennen we van deze brouwerij zeker ook de heerlijke Belle-Fleur IPA, als primeur op het Diesters Bierfestival in 2011 en als vatbier op de editie van 2012.
De Dochter Van De Korenaar verdeelt zijn bieren momenteel voor 40 à 50% in België, de rest is export maar dat aandeel is nog in stijgende lijn.
Charbon is een van de nieuwere bieren van de brouwerij. Het is een droge stout met toetsen van vanille en een lichte rokerigheid. Het bier werd gebrouwen met een deel eik-gerookte tarwemout en volledige vanillebonen uit Madagascar and Réunion werden op twee momenten tijdens het brouwproces toegevoegd.